Dit is waarom je je geen zorgen hoeft te maken om het niveau van je kind.

De scholen gaan weer open na vijf of zes weken van thuisonderwijs. Misschien vraag je je wel af hoe het nu zal gaan met jouw kind. Je hebt thuis hard gewerkt aan het opgegeven schoolwerk, maar was het genoeg? Of misschien heb je juist gezien dat jouw kind het werk niet aankon zonder juf/meester. Het kan zijn dat je hebt vastgesteld dat thuisonderwijs voor jouw kind niet werkt. Je zoon of dochter was onmogelijk te motiveren en heeft (bijna) niets aan het schoolwerk gedaan. En nu gaat de school weer beginnen. Het einde van het schooljaar komt al snel in zicht. Hoe zit het nu met het niveau van je kind? Gaat je kind wel over? Zijn er achterstanden? In dit blog vertel ik je waarom je je geen zorgen zou moeten maken om het huidige niveau van je kind. 

Achterstanden 

Allereerst zou ik het begrip ‘achterstand’ een beetje willen relativeren. Het is een begrip dat we in de onderwijswereld gebruiken, maar soms zou ik willen dat we een andere manier hadden om uit te drukken wat we bedoelen. Een ‘achterstand’, zo noemen we het als een kind onder het gemiddelde scoort. Het is goed om te bedenken wat dit gemiddelde nu eigenlijk is. Niet voor niets hoor je vaak de uitspraak ‘het gemiddelde kind bestaat niet’. Een gemiddelde is een cijfer; de som van een aantal getallen, gedeeld door het aantal getallen. Natuurlijk is het niet voor niets een gegeven. Leerkrachten moeten voor hun lessen een uitgangspunt hebben. Op welk niveau start je de les? Hoe snel moeten de lessen naar een hoger niveau getild worden? Hiervoor heb je een basis nodig en ‘het gemiddelde’ vormt die basis. De lesmethodes zijn ontworpen om de middenmoot te voorzien. Dat is nou eenmaal de grootste groep in een klas. Een gemiddelde houdt direct ook in dat er altijd een groep is die buiten dat gemiddelde valt en óf eronder óf erboven scoort. Dat is niet slecht, vervelend of fout. En ook niet goed, geweldig en fantastisch. Nee, dat is logisch. Dat is normaal!  

Ieder kind uniek

Ieder kind ontwikkelt zich op zijn en haar eigen manier. Daarin is geen goed of fout. Het is wat past bij het kind. Om vast te stellen of een kind wel ontwikkelt zoals we van hem of haar zouden mogen verwachten, zou je eigenlijk hetzelfde kind moeten kopiëren en onder verschillende omstandigheden laten ontwikkelen. Overbodig te zeggen dat zo’n onderzoek niet uitgevoerd kan worden. Dus doen we al gauw uitspraken op basis van wat we zelf denken te mogen verwachten: “Mijn kind zou veel meer hebben geleerd als hij op school was geweest en begeleiding van de juf had gekregen.” Of juist: “Mijn kind leert thuis veel meer dan op school, want thuis wordt zij niet geremd door de rest van de groep.” Hoe het ook zij: onze kinderen gaan straks weer naar school en hoe gaat het dan verder? 

Verschillen in een groep 

In elke klas zitten verschillende kinderen. Dat is niet NU zo, dat was altijd al zo. Ja, de lessen gaan uit van een bepaald gemiddelde, maar leerkrachten zijn erin getraind om te differentiëren. Ze geven de lessen niet op één niveau. Ze geven een basisles. Ze laten kinderen die meer aankunnen versneld door de basisstof heengaan zodat ze met uitdagender stof aan de gang kunnen. Ze geven meer uitleg en oefening aan kinderen die de basisstof nog niet beheersen. En tussen die drie verschillende aanpakken zitten nog weer tig deelaanpakken die de leerkrachten zo goed als ze kunnen uitvoeren. Om op deze manier les te geven, kijken leerkrachten continu naar wat de kinderen in hun klas aankunnen. Dit doen ze door te observeren of door te toetsen. (Lees ook: Zo volgt de leerkracht jouw kind.) Deze aanpak wordt straks gewoon doorgezet. Leerkrachten zullen gaan bekijken of de op afstand aangeboden lesstof beheerst wordt. Ze zullen onderdelen die niet beheerst worden opnieuw aanbieden en oefenen. Ze zullen op verschillende niveaus lesgeven. Ze zullen kijken naar hun kinderen.  
Ze zullen dus gewoon hun werk doen. 

En de Cito’s dan? 

Wat nu als mijn kind de Citotoets in juni moet maken en het verknalt?  Het resultaat staat voor de rest van de schoolcarrière op het toetsoverzicht. Heeft dat invloed op de verwijzing naar het vervolgonderwijs? 
In het blog Dit betekent het toetsresultaat van je kind ga ik uitgebreid in op de manier waarop Cito toetsen geïnterpreteerd moeten worden. De resultaten van de Cito toetsen zijn één puzzelstukje in de grote puzzel van informatiebronnen die de leerkracht een beeld geven van jouw kind. Stel je voor dat jouw kind op die toets in juni inderdaad onder de eigen ontwikkelingslijn scoort en dus niet het doel behaalt dat op basis van eerdere resultaten is gesteld. Dan zal de interpretatie van die lagere score waarschijnlijk al heel snel zijn: ‘Dat komt door de crisis! Dat komt door de periode van afstandsonderwijs.’ En of dit nu een geldige conclusie is of niet; het zal aanleiding zijn voor de leerkrachten om te bekijken op welke onderdelen jouw kind nog niet de lesstof heeft opgepikt die nodig was om de verwachte groei door te maken. De toets zal worden gebruikt om het aanbod voor jouw kind te verscherpen en passend te maken. 
Zo werden de toetsen als het goed is altijd al gebruikt. En zo zullen ze nu opnieuw worden gebruikt. 

Maak je je zorgen of je kind wel op het juiste niveau uitstroomt? Lees dan ook mijn blog: Waarom jouw kind totaal niet nerveus hoeft te zijn voor de eindtoets. 

Gaat mijn kind nu wel over? 

De vraag of jouw kind over gaat naar de volgende groep, kan ik op afstand niet beantwoorden. Om af te wegen of dit goed zou zijn voor je kind, is het belangrijk dat er gesprekken plaatsvinden tussen de leerkracht en de ouders. Kinderen die vóór de crisis totaal niet in aanmerking kwamen om eventueel een groep opnieuw te doen, zouden wat mij betreft hier nu ook niet voor in aanmerking moeten komen. Ongeacht de resultaten die ze in de komende weken zullen laten zien. Van deze kinderen mogen we verwachten dat ze met de juiste aanpak wel weer op koers komen. Kinderen waarbij vóór de crisis al twijfels waren, zullen goed geanalyseerd moeten worden. Belangrijke vragen in de afweging zijn: Wat levert een extra schooljaar op?  Is dat écht wat het kind nodig heeft? 
Wil je hierover doorpraten en een advies op maat voor jouw kind? Neem dan gerust contact met me op.  

Welbevinden voorop! 

Dit blog ging in op leerniveau en op resultaten. Ik hoop dat je je als ouder geen zorgen maakt om het niveau van je kind. Belangrijker dan het niveau waarop je kind nu functioneert, vind ik zijn of haar welbevinden. Het thuis zijn en onderwijs op afstand volgen, kan een grote impact hebben. Straks weer naar school met het bijbehorende ritme, vraagt ook weer veel van je zoon of dochter. Aandacht geven aan hoe hij of zij zich voelt, mag wat mij betreft daarom prioriteit krijgen. Ook op de scholen zullen leerkrachten straks ruimte geven aan de gevoelens van de kinderen. Mijn advies voor de meivakantie is dan ook: laat schoolwerk helemaal los, ook al is niet alles in de periode hiervoor gelukt. Probeer te genieten van de mooie dingen! Het leven is zoveel meer dan school. 

Heb je na het lezen van dit blog nog vragen? Neem gerust contact op. Ik help jou en je kind graag blij door de basisschool!