De vraag die jou een betere opvoeder maakt.
Durf jij een ander om hulp te vragen? Om advies over de manier waarop jij je kinderen opvoedt? Misschien herken je dit wel: je bent met familie of vrienden bij elkaar en het valt je op hoe die anderen hun kinderen opvoeden. Of eigenlijk valt het je vooral op hoe ze dat niet doen. Situaties waarin jij zou hebben ingegrepen doen zich voor: Kinderen rennen met smeltende chocolade in hun handen rond door je huis; er wordt geschopt en geslagen en het geluid dat de kinderen met elkaar produceren gaat jouw limiet ver te boven.
Misschien zeg je er wat van, in de vorm van een verkapte grap: ‘Zo hé, wat een enthousiasme hebben die kinderen van jou joh!’ Misschien neem jij geen blad voor de mond en laat je ronduit weten wat je ervan vindt. Maar ik denk dat een heel aantal van ons er niets van zegt. Je denkt het wel. En wellicht bespreek je het later ook nog eens met je buurvrouw: ‘De kinderen van die en die…. die breken je huis af!’
Kwetsbare opvoeders
We zijn toch eigenlijk allemaal kwetsbaar als het gaat om de opvoeding van onze kinderen. We willen het goed doen. Natuurlijk is het niet leuk om te horen of te merken dat een ander vindt dat jij niet consequent bent of juist veel te streng. Maar aan de andere kant: verwacht jij van jezelf dat je de perfecte opvoeder bent? Dat lukt je niet. En dat lukt die ander ook niet. Dus, wat let ons om af en toe eens aan elkaar te vragen: “Hoe vind jij dat ik het doe? Heb je nog tips?”
Advies vragen
Onlangs stelde ik zo’n vraag in onze familieapp. Een groepsapp met mijn ouders, broer en zussen en hun partners. Voor de zoveelste keer kwam het thema ‘eerlijk zijn’ in onze opvoeding aan bod. Ik betrapte de kinderen erop dat ze stiekem achter de computer waren gegaan terwijl ik in een ander deel van het huis bezig was. Toen ze me hoorden aankomen, hadden ze snel het scherm van de computer uitgezet en waren iets ander gaan doen. Ik zag dat de computer aan stond en vroeg hoe dat kon. Beide kinderen reageerden verbaasd. Ze hadden geen idee, zeiden ze. Na een beetje aandringen gaven ze allebei de ander de schuld en pleitten ze zichzelf vrij.
Aan alles was te merken dat dit niet het eerlijke verhaal was. Ik word dan boos. Ik begin van binnen te koken. Zelf heb ik het van huis uit met de paplepel ingegoten gekregen: eerlijkheid boven alles! En ik vind dat dan ook zeer belangrijk. Met het gevolg dat oneerlijkheid me tot diep in mijn vezels raakt. Ik besef: die emoties maken het er niet makkelijker op. Het maakt dat ik over-reageer. Deze keer besloot ik een time-out te nemen. De kinderen naar hun kamers; ik afkoelen. Ondertussen stelde ik in de familieapp die vraag: ‘Wie heeft de gouden opvoedtip? Hoe ga je om met oneerlijkheid bij je kinderen?’
Relativerend meeleven
Natuurlijk, er zijn ook een heleboel blogs geschreven over liegen bij kinderen en wat je daarmee aan moet. Ik heb er een aantal gelezen. Allemaal keurige pedagogische adviezen die ik ook wel ken vanuit mijn opleiding. Maar toch stelde ik de vraag aan mijn gewone, menselijke familie. Zonder pedagogische opleiding, maar ieder met zijn eigen opvoedervaring. De één reageerde: ‘Lastig. Ik zou het ook niet weten.’ De ander zei: ‘Ah joh, zolang ze niet aan de drank of drugs zijn, zit je goed.’ En daarnaast kwamen er reacties van meedenken en meeleven. En ook al hadden we met elkaar niet DE oplossing. Het relativeerde zo lekker. Mijn kokende binnenste kwam weer tot rust. En dat er meegedacht en meegeleefd werd, was ook gewoon zo fijn.
Reageren vanuit rust
Of ik het vervolgens goed gedaan heb, weet ik niet. We zullen nog eens terugblikken als de kinderen volwassen zijn. (Zoals mijn moeder in onze appgroep opmerkte: ‘Het is met jullie allemaal ook redelijk goed gekomen.’?) Maar ik kon vanuit rust, zonder emoties met de kinderen in gesprek gaan, de waarheid achterhalen en een goed gesprek voeren over het belang van ‘te vertrouwen zijn’ in relaties. Ik had er achteraf best een voldaan gevoel over.
Reageren vanuit emotie
‘Wat zou ik hebben gedaan, zonder die appgesprekken?’ bedacht ik me later. Ik had denk ik vanuit boosheid bovenmatig gestraft en de wijze les laten liggen. Dat valt je misschien wel van me tegen, maar ik weet inmiddels: ‘Al heb je nog zoveel pedagogische kennis: als je zelf emotioneel betrokken bent bij de (opvoed)situatie, dan reageer je in eerste instantie vanuit die emotie.’ En dat geldt voor elke ouder. Het is niet iets om je voor te schamen. Wat eraan ten grondslag ligt, is namelijk ook heel mooi. Het komt door je verbinding, je gehechtheid en jouw liefde voor je kinderen dat je vanuit die emoties reageert.
Durf jij het?
Durf jij je kwetsbaar op te stellen en om feedback of advies te vragen als het om jouw opvoeding gaat? En ben jij beschikbaar om met je vrienden en familie mee te denken als zij opvoedvragen hebben? De personen die met een nuchtere blik, zonder emotioneel betrokken te zijn bij de situatie naar jouw omstandigheden kunnen kijken, hebben vaak de beste adviezen. En jij, jij kunt er vervolgens mee doen wat je wilt.
Ik denk graag met je mee
Nee, ik doe het in mijn eigen gezin ook niet altijd goed. Maar heb jij vragen over jouw gezin? Dan mag je me gerust benaderen. Ik denk graag met je mee en dat lukt me omdat ik niet emotioneel betrokken ben bij jouw situatie. En als we dan toch samen sparren, heb jij misschien nog wel een tip voor mij.
Heb je na het lezen van dit blog nog vragen? Neem gerust contact op. Ik help jou en je kind graag blij door de basisschool!
