Deel 3 in de serie ‘Zelfstandig werken in het basisonderwijs’
De komende weken plaats ik steeds een blog in de serie ‘Zelfstandig werken in het basisonderwijs’. Na een introductie over de inhoud en het doel van zelfstandig werken, vertelde ik vorige week over de mogelijke inzet van het verkeerslicht in de klas. Vandaag geef ik een toelichting op een ander middel dat basisscholen in kunnen zetten om het zelfstandig werken vorm te geven, namelijk het vragenkaartje of de dobbelsteen met symbolen.
Geen vingers in de lucht
Vorige week vertelde ik over de inzet van het verkeerslicht. Hiermee weten de leerlingen goed wat er van hen wordt verwacht. Zo mogen ze, als het rode verkeerslicht in beeld is, even niets aan de leerkracht vragen. Wanneer leerlingen zelfstandig aan het werk zijn en de leerkracht niet mogen storen, kan er natuurlijk een vraag oppoppen. Leerlingen leren in het traject tot zelfstandigheid dat ze eerst proberen zelf een oplossing te bedenken. Als dit niet lukt, gaan ze verder met iets anders waar ze wel mee uit de voeten kunnen.
Om ervoor te zorgen dat ze op het vragenmoment wél hun vraag kwijt kunnen, kan een ‘vragenkaartje’ of een dobbelsteen waarop een vraagteken staat afgedrukt op de hoek van de tafel worden geplaatst. Op het moment dat de leerkracht beschikbaar is, kan hij of zij langs de vraagtekens lopen. Zo hoeven kinderen niet oeverloos met hun vinger in de lucht te wachten op de docent. Nu kunnen ze ondertussen gewoon doorwerken.
Samenwerken, of toch liever alleen?
Omdat leerlingen ook heel goed samen tot een oplossing kunnen komen, is ‘samenwerken’ een belangrijke vaardigheid. Ook dit kan zonder de leerkracht en helpt daarom mee aan de zelfstandigheid van de leerling. Je kunt je alleen vast voorstellen dat het voor kinderen soms ook heel lastig kan zijn als een medeleerling om hulp vraagt. Zit je net midden in je berekening, word je afgeleid! Daarom is het fijn als leerlingen kunnen aangeven of ze wel of niet benaderd willen worden voor een vraag. Sommige scholen zetten daar de dobbelsteen voor in, waar behalve een vraagteken ook een symbool op kan staan dat aangeeft dat ze niet gestoord willen worden. Ik heb ook weleens van een school gehoord die badeendjes inzette. Als een leerling een eendje op de hoek van de tafel had staan, betekende dat: ‘Ik werk nu liever in mijn eentje.’
Heeft jouw kind op school de mogelijkheid om aan te geven dat hij of zij liever niet wordt gestoord door een klasgenoot?
Heb je na het lezen van dit blog nog vragen? Neem gerust contact op. Ik help jou en je kind graag blij door de basisschool!